Het begrip Horsemanship kwam gisteren tijdens mijn opleiding (Technisch Trainen bij Takt Academy) regelmatig terug. Het zette me aan het denken. Wat is Horsemanship eigenlijk? In het Nederlands staat er geen vertaling in het woordenboek. In het Engels staat er: “skill at riding horses”. Ik denk dat je met me eens bent dat het niet alleen maar om het rijden gaat, maar om de gehele omgang met paarden. Ik vond nog ergens dat Natural Horsemanship de natuurlijke band van het paard betekent. Maar in de natuur, in het wild, leven mensen en paarden niet samen. Dus kan ik dat “natuurlijk” niet helemaal plaatsen. Veelal gaat het over het gebruik van lichaamstaal, om jezelf “verstaanbaar” te maken voor het paard. Daar kan ik me wel in vinden.
Het risico van werken op een kleine cirkel
De volgende vraag die opkwam, was “Voor wie gebruiken we dat Horsemanship nu eigenlijk?” Doen we dat voor het paard? Of zit er niet ook gewoon een heel grote component in dat we uiteindelijk toch willen dat het paard doet wat wij zeggen? In de discussie gisteren werd naar voren gebracht dat veel “horsemanshippers” die de dame in kwestie kent, werken op een kleine cirkel. Het paard wordt op een kleine cirkel gevraagd te wijken voor druk en daarin te ontspannen. Je ziet het ook nog wel met inrijden. Door het hoofd opzij te houden (op zo’n manier dat de neus richting het been van de ruiter gaat), kan het paard eigenlijk vrij weinig kanten op. Dat maakt het een stuk veiliger voor de mens. Het vervelende van zo’n kleine cirkel is dat het behoorlijk belastend is voor bijvoorbeeld bekken en SI-gewrichten van het paard. Ze kunnen er misschien mentaal lekker van opknappen, maar fysiek heb je daarna mogelijk wat “herstelwerkzaamheden” te doen.
Horsemanship; voor het paard of voor jou zelf?
Mijn vraag is bij dit soort methodes altijd: Heeft het paard nu echt iets geleerd? Een paar jaar geleden zou ik volmondig “ja” gezegd hebben. Het werkt toch? Ik zie de meeste paarden hartstikke goed reageren op dit soort methodes. Ze worden er doorgaans heel relaxt van, en dat is natuurlijk wat we graag zien. En toch… er knaagt ook iets. Voor wie gebruiken we deze methodes? Voor het paard? Omdat hij er zich zo fijn door gaat voelen? Het lijkt wel zo. Maar is het niet zo dat we hem in feite geen enkele keuze geven? Manipuleren we hem niet gewoon naar de keuze die wíj het fijnst vinden? Daar vindt het paard immers de meeste rust.
Ik zeg niet dat het per definitie fout is. Maar ik vraag me wel heel vaak af of het we paard zo niet tekort doen. Of hij niet altijd afhankelijk blijft van ons in zijn keuzes. Leert te réageren, i.p.v. zelf initiatief te nemen. Zoals je in het filmpje hierboven kunt zien. Bazook vindt groot verkeer niet fijn. Hier laat ik hem zelf initiatief nemen. Is zijn angst volledig weg? Nee, maar hij heeft wel een zeker gevoel van controle, wat hem helpt rustig te blijven. Ik merk dat veel paarden die zélf keuzes mogen maken, een stuk beter voor zichzelf kunnen zorgen én zich opener stellen voor zacht contact. Vandaar mijn vraag; voor wie is dat Horsemanship nu eigenlijk? Voor het paard? Of stiekem toch voor de mens?
Van Horsemanship naar Humanship
Vannacht viel het me ineens in. Waar ik zélf naar streef is eerder Humanship! Bij Noora Ehnqvist, zie ik elke keer zulke gave resultaten wanneer we ons bewust zijn van onszelf. Van ons lichaam en emoties. Ik zie wat er gebeurt als fysieke harnasjes en emotionele maskers worden losgelaten. Als mensen kunnen verzachten in hun lijf, maar toch krachtig kunnen zijn. Hoe ze door hun eigen ribben te ontspannen, het paard kunnen helpen zijn ribben te ontspannen, zodat hij veel minder geblokkeerd is. Ik zie het effect op de paarden als we toe durven en kunnen geven dat ze iets moeilijk vinden, of onzeker zijn.
Transparant, eerlijk en betrouwbaar
Dan ben je voor een paard transparant en eerlijk. Dat maakt een mens betrouwbaar. En dát maakt het voor het paard zoveel makkelijker om met je samen te werken. Ik ben altijd enorm geraakt door hoe de paarden zélf contact zoeken. Met een zachtheid die ik niet vaak tegenkom. Geen snoepjesjacht, maar een oprechte interesse en ontspanning vanuit het paard naar de mens. Omdat hij heeft gevoeld dat de mens open staat voor hem. En hij dus ook open kan staan voor de mens.
Een paard is een paard, een mens is een mens. We kunnen een beetje van elkaars taal leren spreken en begrijpen. Maar in mijn ogen ligt de grootste winst én kracht in de Humanship!