Categorie: Training

Schriktraining Wat zijn goede alternatieven?

Schriktraining. Wat zijn goede alternatieven? Schriktraining, je ziet het steeds vaker. Als leuke bezigheid samen met je paard, om hem stoerder te maken. En ja, het kán absoluut een meerwaarde hebben. Maar er zitten, in mijn ogen ook risico’s aan. Die exact de reden zijn dat ik de “schriktraining” in mijn sessies en workshops tegenwoordig héél anders inricht. Allereerst is het voor mij van belang: wil je dat je paard ál die hindernissen overwint en op jou vertrouwt als hij het spannend vindt? Of wil je dat hij emotioneel stabiel en veerkrachtig genoeg is dat hij leert waar zijn eigen grenzen liggen. Voor mij gaat het over het laatste.

Schriktraining. Wat zijn goede alternatieven?

oe meer ik zie en leer over hoe een vrij levend paard functioneert (in een echte kudde), hoe meer ik de gedrags ”problemen” die ik tegen kom op een nog dieper niveau ga begrijpen. Een groot deel gaat over autonomie. Daarvan hebben onze gedomesticeerde paarden niet zo erg veel, als je er over na gaat denken. Wij bepalen eigenlijk al welke merrie en hengst samen gaan, hoe het veulen opgroeit, en ga zo maar door. Vanuit domesticatie is dat natuurlijk logisch. Maar ik denk soms dat we wel erg doorslaan in dat domesticeren. En we vooral gericht zijn op gehoorzaamheid en een paard dat luistert. Natuurlijk moet een paard soms luisteren. Dat is wel zo veilig. Maar voor mij raakt de balans een beetje zoek. Ik heb onlangs het boek De pony’s aan de rand van de wereld gelezen. Over hoe de Shetlandpony’s leven op de Shetlandeilanden.

De balans tussen autonomie en controle

Wat me vooral raakte, is hoe de fokkers daar telkens zoeken naar de balans tussen autonomie en zelfredzaamheid en “luisteren” naar de mens. Op de Shetlands is natuurlijk veel meer ruimte dan in NL. Dat snap ik ook wel. Maar onze paarden worden nog maar erg weinig op zelfredzaamheid getraind. Sterker nog: als een paard ons laat weten dat hij iets niet fijn vindt, is het aan het puberen, moet hij er doorheen, is het belangrijk dat we streng zijn, onze ruimte claimen, etc. Kortom, veel uitingen van “eigenheid” eigen mening worden de kop in gedrukt.

We leren paarden van alles maar zelden hoe ze een stabieler zenuwstelsel krijgen

Voor mij is het dus belangrijk dat we manieren zoeken om paarden die controle weer deels terug te geven. Om er voor te zorgen dat ze emotioneel stabieler worden. Ik wil graag een paard dat in staat is om “nee” te zeggen op een rustige manier. Een paard dat ook onder druk, verstandige keuzes kan maken. Maar het feit is, de meeste gedomesticeerde paarden die ik zie, kunnen dat niet meer. Niet in de laatste plaats omdat wij mensen niet geleerd hebben om te luisteren. We leren paarden hoe ze netjes mee moeten lopen, stil moeten staan als wij dat willen, hoe ze ons moeten dragen, hoe ze moeten bewegen. Maar we leren ze zelden hoe ze een stabieler zenuwstelsel kunnen krijgen.

En nee, een (groot) deel daarvan zit niet in training, maar in management. Hoe verder je paard qua management af staat van het leven van zij “vrijlevende” soortgenoot, hoe meer het zenuwstelsel onder druk komt te staan. Hoe sneller er blessures en gedragsproblemen ontstaan.

Verbinding is alleen mogelijk als beide partijen uit het vecht/vlucht/bevries mechanisme zijn

aar het werken met een spannend of nieuw object kan wel een mooie manier zijn om als mens je paard te leren lezen en als paard om te leren dat jouw mens rekening houdt met je grenzen. En nee, ik ben geen fan meer van een heel schriktraining parcours, omdat dit voor de meeste paarden enorm overweldigend is. Dan ontstaat het risico op flooding, waarbij het paard overspoelt wordt met stress gevoelens. Stel je zelf eens iets voor waar je echt stress van krijgt. En dat je daar ineens heel veel tegelijk van krijgt. Je weet niet wanneer het stopt, je weet niet hoeveel er nog komt, het enige dat je ziet is dat het maar op je af blijft komen. En dan gaat iemand ook nog van je verwachten dat je allerlei opdrachten uit voert. Wat doet dat met je? Dit is wat schriktraining voor veel paarden is (ja, ook als je dénkt dat ze het leuk vinden). De meesten weten het dan niet meer. En blijven óf hangen in een vecht/vlucht reactie, óf ze geven het op.

Voor mij gaat het er dus over om ónder de spanningsgrens te blijven en een communicatie te creëren. Waarbij er dus ook daadwerkelijk 2 partijen met elkaar in verbinding zijn (en als één van beide partijen in vechten, vluchten of bevriezen zit is verbinding maken per definitie nagenoeg onmogelijk!)

Ach, ik zou er een boek over kunnen schrijven! Maar voor nu hoop ik dat je of al herkent wat ik schrijf, óf dat ik je een andere invalshoek heb kunnen geven.

Maak een gratis afspraak met Jolien Dalenberg

Het is soms lastig om alleen in te schatten wat er met jouw paard aan de hand is. Om je hierbij te kunnen helpen kunnen we allereerst een gratis telefonische of online afspraak maken om een inschatting te maken van de oorzaken en problemen van jouw paard. Bovendien je me altijd bellen of mailen voor meer informatie of het maken van een afspraak.