Heeft elk paard blessures? Dat vraag ik mij bijna dagelijks af. Ik word vaak als een “zeikerd” gezien. Of nou ja, vaak… Door bepaalde groepen paardeneigenaren dan. Begrijp ik hoor. Ik bén namelijk ook best kritisch, ik adviseer best snel om (tijdelijk) niet te rijden, of stuur door naar een dierenarts – dat is nu eenmaal geen populaire boodschap. Maar wel wat ik geleerd heb: kritisch kijken en observeren. Omdat het lichaam niet liegt. Het geeft informatie over of je de goede kant op gaat qua management en training. Klinkt heel makkelijk, is het niet. Zíen dat er iets niet goed gaat, geeft nog geen directe oplossing.
Heeft elk paard blessures?
Van de week keek ik het “kickoff” webinar van Zefanja Vermeulen van Equine Studies. Ze heeft een geweldig online programma opgezet dat gaat over anatomie en biomechanica. En zij vertelde iets, waardoor ik direct begreep dat ik geen zeikerd ben, maar dat heel veel paarden inderdaad iets mankeren!
Van vos-achtige naar het paard zoals we dat nu kennen
Zefanja nam ons mee terug, 60 miljoen jaar geleden, toen de Eohippus leefde. Het eerste paardachtige diertje. Toen zo groot als een vos, levend in het bos, lopend op tenen in plaats van één grote middelvinger die we nu als hoef kennen. De omgeving waarin dit dier leefde veranderde, van bos werd het meer steppe. Dat vroeg andere kwaliteiten. In het bos zijn meerdere tenen handig, dat geeft je meer grip, je bent wendbaarder. Op een open vlakte heb je meer aan snelheid. Het “ontwerp paard” paste zich aan.
Meer dan 420 verschillende paardenrassen
Op een gegeven moment zijn mensen het paard gaan vangen. Eerst aten ze de paarden op, later temden ze de makkelijkste dieren. De paarden die te lastig waren, waren nog steeds voor consumptie. Paarden zijn ingezet voor economisch gewin, in de mijnen, de industrie, de oorlog. Mensen hebben in 6000 jaar tijd, meer dan 420 (!) verschillende paardenrassen gefokt. Als je even terug denkt aan hoe lang de evolutie er over heeft gedaan, besef je denk ik wel dat 6000 jaar extreem kort is. We zijn dingen gaan mixen die wellicht beter niet gemixt hadden moeten worden. Ons gedomesticeerde paard verschilt op meer dan 20 punten met oerrassen.
Het ontwerp paard is er niet beter op geworden
Dus, als je het zo bekijkt, is het dan vreemd dat bijna elk paard wel iets mankeert? We hebben het “ontwerp paard” er over het algemeen niet beter op gemaakt. Hoeveel veulentjes moeten met kromme beentjes gras eten, omdat hun benen te lang zijn voor de rest van hun lijf? Steeds meer paarden kampen met lage hals problemen. Zeer waarschijnlijk mede een gevolg van gebrek aan stabiliteit, door de afwezigheid van de lamellen, die wij er vermoedelijk uit gefokt hebben. Veel paarden hebben een lange (en daardoor vaak ook weke) rug. Gaan wij er ook nog eens op zitten. Genetische aandoeningen als ECVM (misvorming aan de halswervels, met alle ellendige gevolgen van dien) komen schrikbarend vaak voor…
Weet wat het paardenlijf vertelt
Kortom; de meeste paarden mankeren ook wat! Sharon May Davis, die Zefanja het vak geleerd heeft, zei haar ooit dat ze nooit een paard zag met normale, goed functionerende biomechanica. Dat zegt wel iets in mijn ogen (die vrouw heeft zo veel gezien!). Precies daarom ben ik dus kritisch. Hoe eerder je weet wat de aandachtspunten zijn van jouw paard, hoe eerder je er in je management en training rekening mee kunt houden. Dat voorkomt ellende, pijn en verdriet voor jou en je paard! Een paard hoeft echt niet 100% goed te zijn. Ik geloof zelfs dat pijn of een blessure niet per definitie het einde betekent. Wel denk ik dat we onszelf en onze paarden een grote dienst bewijzen door te weten wat het lijf vertelt! Precies daarom werk ik nu hard aan mijn nieuwe cursus die je helpt het lijf te lezen. Ik denk dat er een hoop leed bespaard kan blijven.
Heeft jouw paard wel eens een blessure gehad? Ben je daardoor dingen anders gaan doen? Ik ben benieuwd!
Blog van Jolien Dalenberg
Cursus pijn paard herkennen
Wil jij goed kunnen herkennen of jouw paard pijn heeft en waar? Volg dan de online cursus Pijn bij je paard herkennen.